Grafiek is een vorm van beeldende kunst waarbij een kunstenaar gebruikmaakt van allerlei druktechnieken. Daarbij wordt inkt door een bepaalde drukkracht op een papier gedrukt. Hieronder volgen verschillende druktechnieken:
Hoogdruk
Bij hoogdruk worden de hoger gelegen delen afgedrukt.
Voorbeeld van een hoogdruk.
Linosnede is een vorm van hoogdruk. Daarbij gebruik je een linoleum– of mdf-plaatje waarin je een afbeelding maakt. Die afbeelding maak je door met een gust de delen weg te snijden die je niet afgedrukt wilt hebben. De delen die overblijven liggen hoger waardoor daar de inkt op komt en wordt afgedrukt.
Het is belangrijk dat je van tevoren goed nadenkt over wat je wilt afbeelden. Aangezien je (meestal) in zwart afdrukt, krijg je dus een zwart-wit tekening waar je een interessant vormenspel mee kunt ontwerpen. Je moet van tevoren daarom goed bedenken wat je eruit gaat gutsen (dat wordt wit) en welke delen je laat zitten (dat wordt zwart). Als je tekst wilt afdrukken, is het van belang dat je de tekst in je plaatje zelf in spiegelbeeld maakt, omdat je het ook in spiegelbeeld afdrukt. Stappen voor de afbeelding:
Stappen voor linosnede:
- Guts delen uit het linoleum.
- Breng inkt aan met een inktroller.
- Leg het linoleum op de handpers.
- Leg een vel papier op het linoleum.
- Nu kun je alles onder de pers door laten rollen en je hebt je afbeelding klaar!
Diepdruk
Bij diepdruk worden er groeven gemaakt in een plaat waarin de inkt komt te zitten. Juist die dieper gelegen delen worden zichtbaar bij het afdrukken.
Zijaanzicht van een diepdruk plaat en het afdrukken daarvan. Een ets van Rembrandt, een zelfportret.
Etsen is een vorm van diepdruk. Meestal worden etsen gemaakt op zinken plaatjes, maar dat is vrij duur en vraagt vaak om veel voorbereiding voordat hij gebruiksklaar is. Daarom is een acrylaat plaatje een goed alternatief, waarin je drogenaald etst.
Stappen om drogenaald te etsen:
- Zorg voor een acrylaat plaatje (kunststof plaatje) en een etsnaald.
- Je maakt nu je tekening door middel van groeven in het plaatje te maken met de etsnaald.
- Nadat je de afbeelding klaar hebt, smeer je druk inkt op je plaatje (ininkten).
- Nu ga je de plaat afslaan, de inkt buiten de groeven veeg je weg. Dit kun je het beste doen met een stukje fijne stof, zoals vitrage (gordijn).
- Als je plaat schoon genoeg is, is hij klaar om mee af te drukken.
- Je hebt etspapier nodig om op af te drukken, dat moet je even nat maken onder de kraan zodat de inkt beter afdrukt.
- Je legt eerst de plaat met de afbeelding naar boven op de pers, daaroverheen papier en daaroverheen nog eerst een stuk vilt. Het vilt zorgt ervoor dat de pers niet beschadigd raakt.
- Nu kan je alles onder de pers door laten rollen en je hebt je afbeelding klaar!